Wydalenie popłodu

Jeżeli łożysko na pewno oddzieliło się, polecamy rodzącej przeć w celu wydalenia go na zewnątrz. Łożysko opada wówczas pod swym ciężarem i pociąga za sobą błony płodowe. Jeżeli łożysko nie oddziela się (można czekać około 30 minut, jeśli nie ma krwawienia i pozwala na to stan ogólny rodzącej), należy podjąć próbę jego wyciśnięcia, tzw. zabiegiem Credego. Aby wykonać ten zabieg, muszą być spełnione następujące warunki: pęcherz moczowy opróżniony, macica w linii środkowej ciała i w skurczu (masaż końcami palców, wstrzyknięcie dożylne 3 j.m. oksytocyny). Macicę ujmuje się zazwyczaj jedną ręką (można też obiema), kładąc kciuk na przedniej, a pozostałe palce na tylnej ścianie. Ucisk powinien być dość silny, ale równomierny i w kierunku osi miednicy. Jeżeli zabieg Credego nie doprowadził do zamierzonego celu, powtarza się go w narkozie; gdy i wtedy wyciskanie zawodzi, wykonuje się ręczne oddzielenie i wydobycie łożyska (w tej samej narkozie). Fakt, że krwotoki okresu łożyskowego należą stale jeszcze do najbardziej groźnych powikłań położniczych, przemawia za koniecznością profilaktycznego stosowania meterginy i oksytocyny niemal w każdym porodzie, a bezwzględnie w porodach obciążonych (np. przedłużonych, operacyjnych, z wielowodziem). Wymienione preparaty naskurczowe podaje się najczęściej dożylnie bezpośrednio po urodzeniu się główki płodu. Po wydaleniu popłodu obowiązuje sprawdzenie jego całości. W przypadku stwierdzenia ubytków łożyska lub braku błon, a także jeśli nie ma pewności co do całości popłodu, wykonuje się kontrolę jamy macicy przez wyskrobanie. Obowiązuje również dokładne obejrzenie krocza i pochwy oraz niezwłoczne przystąpienie do zeszycia naciętych bądź pękniętych tkanek. Po zakończeniu czynności związanych z okresem łożyskowym należy sprawdzić stan ogólny rodzącej i wysokość dna macicy oraz zwrócić uwagę, czy ewentualnie nie ma krwawienia. Obserwacja w tym kierunku powinna trwać co najmniej do 2 godzin i to bezwzględnie na sali porodowej. Jeśli doda się do tego fakt, że w tym czasie utrzymują się jeszcze stale regularne skurcze macicy, to wydaje się, iż słuszniej jest uważać wczesny okres poporodowy za IV okres porodu.