Nadmierna czynność skurczowa macicy

Skurcze są długie, o dużym natężeniu, sprawiają wrażenie wzmożonej częstotliwości i prowadzą zazwyczaj do znacznego skrócenia czasu trwania porodu. W tak zwanym porodzie nagłym wydalenie płodu może nastąpić w ciągu kilku skurczów; mogą przy tym nastąpić rozległe obrażenia tkanek miękkich kanału rodnego, a niekiedy także poważne uszkodzenie płodu — wylewy śródczaszkowe, złamania kości czaszki, przerwanie pępowiny. Do najgroźniejszych następstw doprowadza jednak najbardziej skrajna postać nadmiernej czynności porodowej — tężcowy skurcz macicy. Pod pojęciem tym rozumie się stan, w którym zanikają przerwy międzyskurczowe, macica znajduje się w stałym skurczu. Wśród najczęstszych przyczyn skurczu tężcowego wymienia się niewspółmierność porodową oraz niepodatność szyjki macicy. Obraz kliniczny zaburzeń dynamiki skurczów (z wyjątkiem przypadków z niepodatnością szyjki) przedstawia się wówczas następująco: początkowo skurcze są prawidłowe i dopiero przy pełnym rozwarciu ujścia stają się częste, silne i bolesne. Dochodzi do wybitnej retrakcji włókien mięśniowych trzonu i znacznego ścieńczenia oraz rozciągnięcia dolnego odcinka. Narasta napięcie mięśnia, zmniejszają się amplitudy skurczów. Ściana macicy i więzadła obłe stają się napięte, twarde i bolesne. Wymacanie części płodu jest niemożliwe. Pojawiają się zaburzenia czynności serca płodu. Rodząca jest niespokojna, odczuwa stały ból w dole brzucha, wymiotuje, ma przyśpieszone tętno i oddech. Przeoczenie tego stanu prowadzi nieuchronnie do pęknięcia macicy. Dlatego też należy dążyć do natychmiastowego osłabienia czynności porodowej, przede wszystkim przez zastosowanie narkozy eterowo-tlenowej i jak najszybciej przystąpić do rozwiązania cięciem cesarskim.